โปรแกรมลิสเรล (LISREL program)
โปรแกรมลิสเรล
(LISREL
program)
โปรแกรมลิสเรล (LISREL
program) คือ โปรแกรมคอมพิวเตอร์สําเร็จรูปที่พัฒนาขึ้นโดย Karl Joreskog and Dag
Sorbom เพื่อใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลสําหรับการวิจัยที่ใช้โมเดลการวิจัย
แบบโมเดลลิสเรล (นงลักษณ์วิรัชชัย. 2538 : 13) โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อการยืนยันโมเดลหรือการ ตรวจสอบทฤษฎีเกี่ยวกับความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างตัวแปรที่อยู่ในรูปของโมเดล
คําว่า ลิสเรล ในภาษาไทยเป็นคําทับศัพท์ของคําในภาษาอังกฤษว่า LISREL ซึ่งเป็นคําย่อ ของ
linear structural relation หมายถึง
ความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้น ซึ่งเป็นความหมายของ การวิเคราะห์ลิสเรลในสมัยแรกที่พัฒนาขึ้นโดย
Joreskog และคณะ เมื่อปีค.ศ. 1970 ต่อมา
โปรแกรมนี้ได้รับการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง ในปัจจุบันความหมายของโมเดล LISREL
เปลี่ยนไปเป็น structural equation model ซึ่งหมายถึง
โมเดลสมการโครงสร้างที่มีคําย่อว่า SEM (Toit and Toit. 2001 : i) ดังนั้น โมเดล ลิสเรล ในปัจจุบัน
จึงหมายถึง โมเดลสมการโครงสร้าง ทั้งนี้เนื่องจาก วิธีการวิเคราะห์โมเดลลิสเรลเกิดจากการสังเคราะห์โดยการบูรณาการวิธีการวิเคราะห์องค์ประกอบ
(factor analysis) วิธีการวิเคราะห์อิทธิพล (path analysis) และวิธีการประมาณค่าพารามิเตอร์ใน การวิเคราะห์ถดถอย (regression
analysis) เข้าด้วยกันได้เป็นวิธีการใหม่ที่มีลักษณะเป็นการ วิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง
ซึ่งเป็นการวิเคราะห์ที่มีจุดเด่นคือ โมเดลการวิเคราะห์เป็นโมเดล เดียวกับโมเดลการวิจัย
สามารถประมาณค่าพารามิเตอร์ทุกค่าด้วยการวิเคราะห์เพียงครั้งเดียว และ โปรแกรมลิสเรลนี้นับเป็นโปรแกรมแรกที่พัฒนาขึ้นเพื่อวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง
เป็น โปรแกรมที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย โปรแกรมลิสเรลในปัจจุบันเป็น Version
8 พัฒนาขึ้นโดย Karl Joreskog and Dag Sorbom นอกจากนี้ยังมีโปรแกรมอื่นๆ
ที่ใช้วิเคราะห์โมเดลสมการ โครงสร้างอีกมากมาย เช่น EQS AMOS และ MPlus(สุภมาส อังศุโชติและคณะ. 2551 : 3
– 4)
โปรแกรมสำเร็จรูปคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ
(Statistical
Package)ซึ่งหัวใจสำคัญของการวิเคราะห์ด้วยโปรแกรมลิสเรล คือ
การเปรียบเทียบเมทริกซ์ ความแปรปรวนร่วมที่ได้จากข้อมูลเชิงประจักษ์กับเมทริกซ์
ความแปรปรวนร่วมที่ได้จากค่าประมาณพารามิเตอร์ที่คำนวณจากโมเดลการวิจัยในโปรแกรมลิสเรล
จุดประสงค์หลักของโมเดลลิสเรลนั้นต้องการที่จะวัดค่าตัวแปรโมเดลสมการโครงสร้าง
แต่ว่าเราไม่สามารถที่จะวัดตัวแปรที่อยู่ในสมการโครงสร้างได้เพราะตัวแปรที่อยู่ในสมการโครงสร้างเป็นตัวแปรแฝงซึ่งไม่สามารถสังเกตได้โดยตรง
ดังนั้นเราจึงต้องมีโมเดลการวัดเพื่อที่จะวัดค่าตัวแปรที่อยู่ในโมเดลสมการโครงสร้าง
และจากการที่โมเดลลิสเรลนี้มีโมเดลการวัดอยู่ในโมเดลใหญ่ของลิสเรลทำให้โมเดลลิสเรลสามารถทำการประมาณค่าพารามิเตอร์ในการวิเคราะห์การถดถอยได้
โปรแกรม LISREL เป็นโปรแกรมในการวิเคราะห์ค่าสถิติที่ได้รับการพัฒนามาให้เราใช้คำนวนค่าสถิติได้ง่ายขึ้น
การทำวิจัยโดยใช้ Path analysis ในการ
conferm model ของ Path analysis นั้นสามารถใช้โปรแกรม
LISREL ช่วยได้ ข้อดีของ LISREL
คือวิเคราะห์ Path ให้เราทีเดียวพร้อมกันทุกเส้น
ในขณะที่ถ้าเราใช้โปรแกรม SPSS คำนวน Multiple
regression จะเป็นการคำนวนทีละเส้นทางบนพื้นฐานแนวคิดที่ว่าแต่ละเส้นมีความเป็นอิสระจากกัน
ซึ่งมันเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ LISREL เข้ามาแก้จุดอ่อนตรงนี้
W_A_R_N_I_N_G: PSI is not positive definite หมายความว่าอย่างไร
ตอบลบThe model dose not converge! หมายถึงอะไร จะแก้ไขอย่างไร ครับ
ลบ